Chú trọng bảo vệ quyền lợi người lao động

Ðể hạn chế nguy cơ tranh chấp lao động và những bất ổn trong quan hệ lao động xảy ra tại doanh nghiệp (DN), thời điểm này, các cấp Công đoàn trong tỉnh phối hợp các đơn vị liên quan tăng cường giám sát tình hình chi trả lương, tiền thưởng, việc thực hiện pháp luật lao động dịp Tết Tân Sửu 2021 đối với người lao động (NLĐ).

Đại diện Công đoàn và Công ty TNHH Dệt may Eclat (H.Nhơn Trạch) nắm bắt tâm tư, nguyện vọng công nhân tại nơi làm việc. Ảnh: L.Mai

Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh vừa phối hợp với các ngành chức năng liên quan thành lập tổ công tác đến kiểm tra, hướng dẫn việc thực hiện các chế độ, chính sách pháp luật lao động đối với NLĐ tại 10 DN trên địa bàn H.Nhơn Trạch và H.Long Thành. Nội dung giám sát tập trung vào việc thông báo thời gian nghỉ tết, mức thưởng tết và việc chi trả lương, thưởng đúng thời hạn của DN đối với NLĐ; việc thực hiện các nội dung tại thỏa ước lao động tập thể, thời gian làm việc đối với NLĐ.

* Đảm bảo chế độ, chính sách cho NLĐ

Theo LĐLĐ tỉnh, qua đợt kiểm tra, hầu hết các DN đều cho biết, sẽ thưởng tết cho NLĐ ít nhất một tháng lương, đối với những DN thật sự khó khăn trong sản xuất đã cam kết có chính sách thưởng tết, đảm bảo phúc lợi cho NLĐ. Nhiều DN có đơn hàng trở lại sau ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 đã tổ chức tăng ca cho NLĐ. Đoàn công tác đã yêu cầu chủ các DN phải có sự thỏa thuận với NLĐ và được NLĐ nhất trí, tự nguyện làm thêm giờ. Cùng với đó, việc tăng ca cần báo trước để NLĐ sắp xếp thời gian, công việc gia đình mới chuyên tâm làm việc hiệu quả. Ngoài ra, DN cần thực hiện các chính sách về tiền lương và chế độ theo đúng pháp luật lao động, không để xảy ra tình trạng nợ đọng tiền lương, tiền thưởng của NLĐ.

Phó chủ tịch LĐLĐ tỉnh Hồ Thanh Hồng cho rằng, việc kiểm tra pháp luật lao động, đặc biệt các chế độ về lương, thưởng dịp gần Tết rất quan trọng nhằm đảm bảo quyền lợi của NLĐ, vừa xây dựng quan hệ lao động ổn định, hạn chế tranh chấp lao động xảy ra.

Theo Sở LĐ-TBXH, từ báo cáo của các DN, Tết Nguyên đán năm nay, ngoài thưởng tết, nhiều DN còn tổ chức chăm lo, tặng quà cho NLĐ có hoàn cảnh khó khăn, tặng vé tàu xe, hỗ trợ xe đưa NLĐ về quê đón Tết… Sở cũng đã chỉ đạo các DN bảo đảm lương, thưởng tết và các chính sách đãi ngộ khác cho NLĐ. Ðây là trách nhiệm, nghĩa vụ của người sử dụng lao động đối với NLĐ sau một năm NLĐ cống hiến cho DN. Nhìn chung, các DN đều cố gắng giữ chân NLĐ bằng các chế độ lương, thưởng. Sở vẫn đang tiếp tục cập nhật thông tin, báo cáo tình hình việc làm, thu nhập nhằm đảm bảo quyền lợi của NLĐ.

Qua kiểm tra, nhìn chung các DN có quan tâm thực hiện tốt chính sách đối với NLĐ như: thưởng tết, cải thiện điều kiện làm việc, chất lượng bữa ăn giữa ca và các phúc lợi khác ngoài luật quy định... Một số DN chưa công bố mức thưởng tết, đoàn đã đôn đốc để DN có phương án thưởng tết hợp lý và công bố sớm, nhằm chăm lo tết cũng như ổn định tư tưởng làm việc của NLĐ.

Thực tế, trong những năm qua, không ít DN lại nợ lương, nợ thưởng vào dịp cận kề Tết Nguyên đán gây bức xúc cho NLĐ. Bên cạnh một số DN gặp khó khăn thật sự, vẫn còn DN cố tình lách luật, trốn đóng bảo hiểm xã hội hoặc buộc NLĐ tăng ca quá số giờ quy định vì vậy tình trạng ngừng việc vẫn diễn ra. Riêng trong năm 2020, trên địa bàn tỉnh đã xảy ra 21 vụ ngừng việc tập thể liên quan đến viêc nợ lương, thưởng, cải thiện bữa ăn giữa ca... Mặc dù các vụ ngừng việc đều được các cấp Công đoàn và các ngành chức năng làm việc với các DN có giải pháp giải quyết kiến nghị của NLĐ, cam kết thực hiện đúng pháp luật lao động và NLĐ trở lại làm việc bình thường. Nhưng sau các đợt ngừng việc tập thể đã ảnh hưởng rất nhiều đến việc sản xuất của các DN và trật tự xã hội. Vì vậy, việc giám sát các chế độ, chính sách của DN đối với NLĐ càng được thực hiện thường xuyên hơn.

Các Công đoàn cấp trên cơ sở đang tích cực theo dõi, nắm bắt tình hình từ cơ sở, nhất là ở các địa phương, DN tập trung đông NLĐ. Đồng thời, chủ động nắm bắt nguyện vọng của đoàn viên, kịp thời tháo gỡ vướng mắc, mâu thuẫn phát sinh trong quan hệ lao động và thưởng tết. Theo các cán bộ Công đoàn, năm 2020, nhiều DN thật sự gặp khó khăn do ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19. Vì vậy, việc công bố thưởng tết chậm hơn so với các năm trước là điều dễ thông cảm nhưng cần phải thông báo với NLĐ và tổ chức cuộc gặp gỡ, báo cáo tình hình sản xuất để NLĐ biết, thông hiểu và chia sẻ. Các DN cần phối hợp với Công đoàn cơ sở để có phương án thưởng tết bằng nhiều hình thức và chi trả lương đúng thời hạn quy định nhằm đảm bảo quyền lợi cũng như ổn định cuộc sống NLĐ.

* Tạo môi trường làm việc đúng pháp luật lao động

Cùng với việc tăng cường giám sát chính sách của DN đối với NLĐ, các cấp Công đoàn đang tích cực tuyên truyền các chính sách liên quan đến Bộ luật Lao động nhằm nâng cao kiến thức và ổn định tư tưởng NLĐ.

Công nhân Công ty TNHH Tokin Electronics (TP.Biên Hòa) trong giờ làm việc

Theo LĐLĐ, thời gian qua nhiều trang mạng thông tin sai sự thật liên quan đến chế độ, chính sách đối với NLĐ đã gây hoang mang cho nhiều lao động làm việc tại các DN. Trước tình hình trên, LĐLĐ tỉnh đã chỉ đạo các cấp Công đoàn tăng cường tuyên truyền bằng nhiều hình thức để NLĐ biết thông tin trên không đúng sự thật, từ đó hiểu rõ và yên tâm làm việc.

Về phía DN, đặc biệt DN ngoài nhà nước cần dành thời gian tham gia các hội nghị tập huấn về Bộ luật Lao động do Công đoàn và các ngành chức năng tổ chức để nắm vững luật và thực hiện đúng, hiệu quả tại DN.

Đối với NLĐ, nên tỉnh táo tìm hiểu trước những thông tin thiếu căn cứ liên quan đến chế độ, chính sách lan truyền trên mạng xã hội làm ảnh hưởng đến việc làm, thu nhập và quyền lợi của mình. Bên cạnh đó, khi tiếp nhận các thông báo về lương, thưởng cuối năm của DN, những nội dung chưa hiểu cần hỏi lại Công đoàn cơ sở (CĐCS) hoặc quản lý DN để được giải thích rõ hơn. Đồng thời, tiếp tục đồng hành cùng DN hoàn thành các mục tiêu sản xuất, tiếp tục phát huy tay nghề, làm việc hiệu quả, tăng cường sáng kiến, cải tiến kỹ thuật để tăng thu nhập, cải thiện đời sống.

Tổng LĐLĐ Việt Nam vừa có công văn gửi Công đoàn các cấp đề nghị triển khai các giải pháp đồng bộ để ổn định tình hình quan hệ lao động trước Tết Tân Sửu 2021. Theo đó, đối với những DN có dấu hiệu phát sinh mâu thuẫn, các cấp Công đoàn chủ động phối hợp với các ngành chức năng xử lý kịp thời, bảo đảm quyền lợi của NLĐ, không để xảy ra ngừng việc tập thể. Tổng LĐLĐ Việt Nam cũng lưu ý Công đoàn các cấp rà soát, nắm danh sách các DN có nguy cơ phá sản, giải thể, chủ bỏ trốn, không bảo đảm tiền lương, thưởng tết cho đoàn viên và NLĐ, từ đó phối hợp với chính quyền địa phương sớm có các giải pháp cụ thể bảo vệ quyền lợi NLĐ.

Bên cạnh đó, khi DN tổ chức các buổi đối thoại hoặc hội nghị NLĐ cuối năm, NLĐ nên mạnh dạn phát biểu ý kiến, chia sẻ tâm tư, nguyện vọng và kiến nghị của mình trong việc thực hiện các chính sách tại DN và môi trường làm việc để tìm cách tháo gỡ, tránh tình trạng NLĐ hiểu sai dẫn đến mâu thuẫn trong lao động. DN cần công khai, giải thích rõ ràng các khoản khen thưởng cụ thể đến NLĐ tránh để NLĐ có sự so sánh phúc lợi, gây mất đoàn kết trong tập thể lao động.

Chủ tịch CĐCS Công ty TNHH Tokin Electronics (TP.Biên Hòa) Phan Tới Thọ Hiệp cho rằng, việc các DN chủ động tổ chức các buổi đối thoại, trao đổi tình hình sản xuất kinh doanh, nắm bắt nguyện vọng NLĐ để có cách điều chỉnh lương và thưởng hợp lý rất quan trọng. Từ đó, NLĐ sẽ hiểu, cảm thấy được tôn trọng và chia sẻ cùng DN nhiều hơn. “Tại hội nghị NLĐ do công ty phối hợp CĐCS tổ chức mới đây, nhiều kiến nghị của NLĐ đã được DN giải quyết thỏa đáng, NLĐ đều cảm thấy hài lòng và phấn khởi với các chính sách của DN. Qua đó, tạo được sự thông hiểu, đoàn kết và mối quan hệ lao động trở nên hài hòa hơn” - anh Thọ Hiệp cho hay.

Cũng theo anh Thọ Hiệp, để tránh NLĐ bị thiệt thòi quyền lợi, CĐCS cần nắm chắc các chính sách pháp luật lao động để bảo vệ NLĐ. Bên cạnh đó, khi DN điều chỉnh tăng lương, thưởng vẫn phải đảm bảo các khoản phúc lợi đã ký trong thỏa ước lao động tập thể. DN cần tôn trọng quá trình trao đổi, thương lượng, thực hiện quy chế dân chủ tại nơi làm việc nhằm tạo môi trường, văn hóa của DN hướng tới NLĐ và sự phát triển bền vững của NLĐ.

Lan Mai