Gỡ khó cho tái định cư

TP.Biên Hòa và huyện Nhơn Trạch là 2 địa phương còn nhiều vướng mắc trong tái định cư cho người dân bị thu hồi đất. Tái định cư kéo dài dẫn đến các dự án triển khai chậm, ảnh hưởng đến tiến độ công trình.

Một khu tái định cư ở phường Bửu Long (TP.Biên Hòa) được nhiều người dân bị thu hồi đất muốn di dời đến.

Theo phản ánh của TP.Biên Hòa và huyện Nhơn Trạch, các nguyên nhân dẫn đến tái định cư còn gặp nhiều vướng mắc là: quỹ đất cho tái định cư không có sẵn, tiền bồi thường cho các hộ dân không đủ đóng tiền hạ tầng, tiền sử dụng đất và tiền xây nhà trong khu tái định cư. Nguồn vốn hạn hẹp nên các địa phương rất khó chủ động tổ chức triển khai thực hiện các dự án tái định cư...

* Tái định cư chậm “kéo” dự án chậm

2 địa phương trên gặp nhiều vướng mắc trong tái định cư là do thời gian qua, những dự án thu hồi đất của các hộ dân khá lớn. Theo quy định, những dự án có thu hồi đất, nhà ở của người dân thì phải có khu tái định cư mới phê duyệt. Vì vậy, tái định cư cho người dân chậm đồng nghĩa với việc các dự án cũng bị kéo dài. Tại TP.Biên Hòa có 52 khu tái định cư, trong đó mới có 18 khu hoàn thành, 24 khu đang xây dựng.

Ông Nguyễn Tấn Long, Phó chủ tịch UBND TP.Biên Hòa, cho biết: “Tiến độ thực hiện các dự án tái định cư còn chậm, nhiều hộ dân giải tỏa trắng chưa được bố trí kịp thời làm ảnh hưởng không tốt đến đời sống sinh hoạt của các hộ bị thu hồi đất và tốn kém nhiều chi phí cho tạm cư. Tới đây, Biên Hòa sẽ triển khai các dự án trọng điểm về giao thông phải thu hồi đất của nhiều hộ dân nên rất cần tỉnh hỗ trợ làm nhanh các khu tái định cư để di dời người dân đến sớm, giao đất sạch thi công”. Hiện cả 2 địa phương trên đều rơi vào tình trạng thiếu vốn để làm tái định cư.

Ông Trương Phước Hậu, Trưởng phòng Kế hoạch - tài chính (TP.Biên Hòa), cho hay: “Xây dựng 1 khu tái định cư cần vốn từ vài chục đến cả trăm tỷ đồng, trong khi thành phố cùng lúc triển khai nhiều dự án sẽ không có vốn để làm”. Huyện Nhơn Trạch đang triển khai 8 dự án tái định cư cần gần 1 ngàn tỷ đồng để thực hiện. Bài toán khó khăn nhất là làm sao có đủ vốn để đẩy nhanh tiến độ các dự án. Theo đại diện Trung tâm Phát triển quỹ đất chi nhánh huyện Nhơn Trạch, thì huyện đã có văn bản đề nghị tỉnh hỗ trợ vốn để tiếp tục đầu tư các khu tái định cư. Nếu không có vốn xây dựng tái định cư để di dời người dân bị thu hồi đất đến thì không thể thi công các dự án giao thông cấp bách được.

* Thiếu hàng ngàn tỷ

Nguồn vốn cần để xây dựng các khu tái định cư cho TP.Biên Hòa và huyện Nhơn Trạch lên đến hàng ngàn tỷ đồng. Với nguồn ngân sách có hạn, trong khi lại có nhiều công trình trọng điểm trên các lĩnh vực khác cũng đang cần có vốn thì đây là bài toán không dễ giải. Bên cạnh đó, có tái định cư nhưng ở một số nơi người dân không chịu vào vì quá xa so với nơi ở cũ, tiền bồi thường tái định cư không đủ đóng tiền hạ tầng, tiền sử dụng đất và xây dựng nhà mới. Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Tấn Tài, Giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất Đồng Nai chi nhánh Biên Hòa, cho hay: “Có trường hợp những hộ dân tiền bồi thường không đủ trả phí hạ tầng, tiền sử dụng đất và xây dựng nhà mới, nguyên do là các hộ này làm nhà trên đất nông nghiệp nên tiền bồi thường thấp hơn nhiều so với những hộ xây dựng nhà trên đất thổ cư”. Ông Tài còn cho biết thêm, có những dự án tái định cư gom nhiều dự án phải thu hồi đất lại và bố trí cho người dân đến nơi ở mới quá xa, họ không chấp thuận. Đơn cử như nơi ở cũ của các hộ dân thuộc phường Thống Nhất, nhưng sau khi thu hồi đất bố trí tái định cư ở xã Tân Hạnh, họ không đồng ý.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Trần Văn Vĩnh chỉ đạo: “Sở Tài chính, Sở Kế hoạch - đầu tư rà soát ưu tiên nguồn vốn để làm các dự án tái định cư cấp bách. Các địa phương trên rà lại xem dự án nào triển khai trước làm tái định cư trước tránh dàn trải, gom nhiều dự án vào 1 khu tái định cư sẽ không đủ nguồn vốn để cân đối và người dân khó chấp thuận đi xa. Trong các khu tái định cư nên bố trí những nền đất lớn, nhỏ để các hộ dân lựa chọn cho phù hợp với khả năng, sẽ giảm tiền hạ tầng, tiền sử dụng đất”.

Ngoài ra, ông Vĩnh cũng yêu cầu TP.Biên Hòa và huyện Nhơn Trạch nên thương lượng với chủ đầu tư các dự án phải thu hồi đất nên ứng tiền làm trước các khu tái định cư để sớm có đất sạch thi công dự án và Nhà nước sẽ trả lại sau. Những khu tái định cư phải kết nối hạ tầng giao thông, gần trường học, y tế đảm bảo bằng hoặc hơn nơi ở cũ. Theo ông Lý Thành Phương, Phó giám đốc Sở Xây dựng, các địa phương nên làm những khu tái định cư nhỏ gần nơi thu hồi đất sẽ không cần vốn lớn và người dân dễ dàng di dời đến.

Hương Giang