Hữu cơ "made in Vietnam"

Tháng 4-2018, Bộ Khoa học - công nghệ chính thức ban hành bộ tiêu chuẩn Việt Nam đầu tiên dành riêng cho sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi, chế biến và ghi nhãn sản phẩm nông nghiệp hữu cơ.

Tháng 4-2018, Bộ Khoa học - công nghệ chính thức ban hành bộ tiêu chuẩn Việt Nam đầu tiên dành riêng cho sản xuất, trồng trọt, chăn nuôi, chế biến và ghi nhãn sản phẩm nông nghiệp hữu cơ. Đây là động thái được nông dân, doanh nghiệp và người tiêu dùng đánh giá cao bởi sau nhiều năm áp dụng tiêu chuẩn hữu cơ của châu Âu, Mỹ, Úc... thì lần đầu tiên Việt Nam có bộ tiêu chuẩn hữu cơ riêng. Bộ tiêu chuẩn hữu cơ “made in Vietnam” này sẽ có hiệu lực bắt đầu từ ngày 29-12-2018.

Trước đây, những doanh nghiệp hoặc nông dân khi muốn gắn mác “sản phẩm hữu cơ” cho sản phẩm thì phải trải qua rất nhiều công đoạn nhiêu khê, phức tạp: gửi mẫu giống, mẫu đất, nước, phân bón... sang các phòng thí nghiệm ở châu Âu hoặc Mỹ để kiểm định, khi đạt chuẩn rồi thì bắt tay vào sản xuất, sau khi có thành phẩm lại phải gửi sang nước ngoài một lần nữa để kiểm tra, cùng với đó là “núi” hồ sơ, thủ tục, giấy tờ rất tốn kém. Một số doanh nghiệp than thở, để làm được sản phẩm hữu cơ tại Việt Nam một cách danh chính ngôn thuận thật khó vô cùng. Hiện tại, nội dung của bộ tiêu chuẩn hữu cơ này quy định chi tiết cho cả trồng trọt và chăn nuôi, kể cả khâu kiểm tra thành phẩm, dán nhãn hữu cơ...

Mặc dù vậy, nhiều doanh nghiệp đánh giá, để phát triển nền nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam là không dễ, đòi hỏi nhiều yếu tố then chốt khác, trong đó có hạ tầng cho nông nghiệp hữu cơ. Từ bao lâu nay, phương thức sản xuất của nông nghiệp Việt Nam hầu hết đi theo hướng sử dụng nhiều phân bón, hóa chất dẫn đến nguồn nước, đất, không khí... tồn dư nhiều chất độc không phù hợp với các tiêu chuẩn sản xuất hữu cơ. Chưa kể, các khâu giám sát trong quá trình sinh trưởng của cây trồng, vật nuôi, khâu bảo quản, chế biến trong sản xuất hữu cơ đều phải tuân theo các tiêu chuẩn khá nghiêm ngặt. Chính vì vậy, để phát triển các vùng sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ, còn phải có nhiều chính sách và quy định đi kèm.

Một điều khác nữa mà nông dân và doanh nghiệp quan tâm là liệu rằng các tiêu chuẩn hữu cơ do Việt Nam ban hành giống hay khác với tiêu chuẩn hữu cơ đang áp dụng tại các quốc gia khác? Trên thực tế, các doanh nghiệp đang sản xuất sản phẩm nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam hiện nay phần lớn đều dành để xuất khẩu và do đó họ đang tuân thủ theo các tiêu chí của các quốc gia nhập khẩu. Câu hỏi đặt ra là liệu khi áp dụng các tiêu chuẩn hữu cơ của Việt Nam thì các nước nhập khẩu sản phẩm có chấp nhận không?

Như vậy, tiêu chuẩn thì đã có và sẽ áp dụng, song để thực sự phát triển nền sản xuất nông nghiệp hữu cơ tại Việt Nam rõ ràng là còn cần đến nhiều chính sách và nguồn lực để hỗ trợ thêm.

Vi Lâm