Bài cuối: Bảo vệ môi trường vùng nông thôn

Môi trường là một tiêu chí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới. Đồng Nai đã đưa ra các giải pháp sản xuất nông nghiệp an toàn hạn chế dùng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật gây hại cho môi trường, chăn nuôi theo mô hình khép kín.

[links()]Môi trường là một tiêu chí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới. Đồng Nai đã đưa ra các giải pháp sản xuất nông nghiệp an toàn hạn chế dùng phân bón hóa học, thuốc bảo vệ thực vật gây hại cho môi trường, chăn nuôi theo mô hình khép kín.

Hội Nông dân tỉnh hướng dẫn nông dân thu bao gói thuốc bảo vệ thực vật để bảo vệ môi trường.

* Nguyên tắc: phải sản xuất an toàn

Sở Nông nghiệp - phát triển nông thôn giữ vai trò chủ đạo trong việc quản lý, chuyển giao khoa học - kỹ thuật cho người dân để sản xuất an toàn, giúp nông nghiệp phát triển bền vững và hướng đến nền nông nghiệp sạch. Hiện ngành nông nghiệp có đầy đủ các quy trình sản xuất an toàn cho hầu hết các loại cây trồng có diện tích lớn trên địa bàn tỉnh. Nhiều mô hình chăn nuôi, trồng trọt sạch, thân thiện với môi trường được hướng dẫn để nông dân học hỏi, nhân rộng. Thế nhưng diện tích cây trồng có chứng chỉ VietGAP, GlobalGAP chưa nhiều, chỉ chiếm vài phần trăm trong tổng diện tích cây trồng của toàn tỉnh.

Giám đốc Sở Nông nghiệp - phát triển nông thôn Huỳnh Thành Vinh cho biết: “Ngành nông nghiệp đã đề ra một số giải pháp trọng tâm để phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững, trong đó tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức để người dân đồng tình áp dụng các biện pháp sản xuất an toàn góp phần nâng cao chất lượng nông sản, thực phẩm và bảo vệ môi trường vùng nông thôn”.

Hiện toàn tỉnh có 3.350 trang trại chăn nuôi, trong đó có 556 trang trại được cấp chứng nhận an toàn dịch bệnh. Những trang trại được cấp chứng nhận trên đều áp dụng các quy trình sản xuất sạch, thân thiện với môi trường. Đồng Nai có lợi thế là chăn nuôi theo hình thức trang trại tập trung ngày càng phát triển, chiếm trên 70%, nên việc kiểm soát ô nhiễm thuận lợi hơn so với chăn nuôi nhỏ lẻ.

Trên lĩnh vực trồng trọt, đã hình thành các hợp tác xã, tổ hợp tác, câu lạc bộ sản xuất an toàn, sạch cung ứng sản phẩm cho chợ đầu mối thực phẩm Dầu Giây và các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh. Đến thời điểm này, toàn tỉnh có 33 ngàn hécta cây trồng lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm và bón phân qua đường ống. Áp dụng quy trình này các nhà vườn giảm được lượng phân bón hóa học bị thất thoát, tiết kiệm được nguồn nước ngọt. Bên cạnh đó, có mô hình trồng rau, cây ăn trái, cây công nghiệp theo hướng sạch đã giảm một nửa lượng phân hóa học, thuốc bảo vệ thực vật nhưng năng suất chất lượng cây trồng vẫn được nâng lên.

Ông Phan Văn Minh, chủ trang trại quýt đường hơn 3 hécta ở xã Phú Lý (huyện Vĩnh Cửu) cho hay: “Vườn quýt của tôi chỉ dùng phân bón hữu cơ vi sinh và thuốc sinh học chi phí giảm 30-40% so với dùng phân hóa học và thuốc trừ sâu nhưng năng suất đạt 50 tấn/hécta/năm, nên trừ chi phí tôi vẫn lời 600-700 triệu đồng/hécta/năm”.

TS.Võ Mai, Phó chủ tịch Hội Làm vườn Việt Nam lưu ý: “Nông sản của Việt Nam muốn đứng vững ở thị trường trong nước và xuất khẩu phải sản xuất theo hướng sạch hạn chế dùng phân hóa học thuốc bảo vệ thực vật và đảm bảo thời gian cách ly”. Sản xuất nông nghiệp sạch sẽ đem lại những lợi ích lớn là giữ được thị trường nội địa, xuất khẩu dễ dàng và bảo vệ môi trường vùng nông thôn trong lành.

* Các ngành cùng vào cuộc

Bảo vệ môi trường vùng nông thôn là một trong những tiêu chí quan trọng để xét hoàn thành nông thôn mới. Do đó, các sở, ngành, đoàn thể đều tham gia tuyên truyền, vận động người dân cùng thực hiện.

Bà Hoàng Thị Bích Hằng, Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh cho biết: “Trong thời gian qua, Hội Nông dân các cấp thường xuyên lồng ghép chương trình bảo vệ môi trường nông thôn vào các cuộc họp, tập huấn để nâng cao ý thức cho các hội viên. Tại nhiều cánh đồng, Hội đã phối hợp với những công ty sản xuất - kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật đặt những thùng thu gom chai lọ, bịch đựng thuốc và định kỳ thu gom đem đi tiêu hủy hạn chế xả ra môi trường”. Ngoài ra, Hội vận động nông dân ứng dụng các mô hình sản xuất an toàn, thu gom rác tại nơi công cộng, không xả rác bừa bãi... Tuy tình trạng ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi, trồng trọt vẫn còn gây bức xúc ở một vài nơi nhưng về cơ bản môi trường nông thôn được cải thiện nhiều.

Theo Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Huỳnh Văn Tới, chương trình bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu được MTTQ cấp tỉnh, huyện, xã lồng ghép triển khai đến người dân, các tổ chức tôn giáo, tín ngưỡng. Qua các cuộc vận động, người dân đã tham gia xây dựng các tuyến đường sáng - xanh - sạch - đẹp, gắn với phong trào “Toàn dân bảo vệ môi trường”.

Cụ thể tại xã Bảo Quang (TX.Long Khánh) và một số xã của huyện Xuân Lộc đã hình thành các con đường trải nhựa, bê tông, 2 bên trồng hoa trông sạch và đẹp. Ông Nguyễn Đức Thạnh, Phó bí thư thường trực Thị ủy Long Khánh cho biết: “Thị xã đã hình thành được những con đường sáng - xanh - sạch - đẹp ở một số xã, những khu vườn kiểu mẫu được một số lãnh đạo trung ương đánh giá không kém gì các vùng nông thôn châu Âu. Long Khánh đang tiếp tục nhân rộng các mô hình này”.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Võ Văn Chánh nhận định: “Môi trường nông thôn ở Đồng Nai đã được cải thiện tốt hơn, nhưng vẫn chưa được như mong muốn. Tình trạng ô nhiễm trong chăn nuôi, sử dụng nhiều thuốc bảo vệ thực vật vẫn còn diễn ra”. Cũng theo ông Chánh, muốn môi trường nông thôn thực sự trong lành, chính quyền địa phương làm tốt công tác quản lý, người dân chấp hành nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường trong chăn nuôi, trồng trọt bằng cách áp dụng những quy trình sản xuất sạch, theo hướng hữu cơ sử dụng các loại phân bón, thuốc bảo vệ thực vật ít gây hại cho môi trường.

Bảo vệ môi trường nông thôn thì đối tượng được thụ hưởng nhiều nhất là những người dân sống tại vùng nông thôn. Vì thế, khi người dân đồng lòng cùng thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường trong sản xuất, thay đổi thói quen không vứt rác bừa bãi thì môi trường nông thôn sẽ trong lành hơn.

Hương Giang