Xuất khẩu Đồng Nai đối mặt với nhiều thách thức

Kim ngạch xuất khẩu 2 tháng đầu năm nay của Đồng Nai đã có sự suy giảm rõ rệt, chủ yếu do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Xuất khẩu của tỉnh hiện chiếm gần 8% của cả nước nên sẽ ảnh hưởng đến thu ngân sách nhà nước.

Kim ngạch xuất khẩu 2 tháng đầu năm nay của Đồng Nai đã có sự suy giảm rõ rệt, chủ yếu do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Xuất khẩu của tỉnh hiện chiếm gần 8% của cả nước nên sẽ ảnh hưởng đến thu ngân sách nhà nước. Theo dự báo của các chuyên gia kinh tế trong tháng 3, 4-2020, xuất khẩu mới thực sự “thấm đòn” của dịch bệnh.

Giày dép là ngành lo thiếu nguyên liệu nhiều nhất. Trong ảnh: Sản xuất tại Công ty CP Giày dép cao su màu (TP.Biên Hòa). Ảnh: K.Minh

Đồng Nai có 31 khu công nghiệp có dự án đang hoạt động, giải quyết việc làm cho gần 700 ngàn lao động. Từ giữa tháng 2-2020, các doanh nghiệp (DN) bắt đầu chịu ảnh hưởng từ dịch Covid-19 khiến sản xuất suy giảm, xuất khẩu chậm lại, vận chuyển hàng sang một số nước khó khăn.

* Kim ngạch xuất khẩu suy giảm

Kim ngạch xuất khẩu 2 tháng đầu năm của tỉnh đạt khoảng 2,9 tỷ USD, tăng hơn 2,8% so với cùng kỳ, trong đó khối DN có vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài chiếm gần 80%. Tuy xuất khẩu vẫn còn giữ được mức tăng trưởng dương, nhưng thấp hơn 7-8% so với kế hoạch.

Theo các DN trong tháng 2 nhiều DN vẫn còn nguyên liệu dự trữ để sản xuất nên chưa ảnh hưởng nhiều. Đến cuối tháng 3-2020, các DN mới chính thức phải đối mặt với hàng loạt vấn đề khó chống đỡ là hết nguyên liệu sản xuất, khó tìm nguồn cung thay thế, vì vậy nhiều đơn hàng phải kéo dài thời gian hoặc hủy bỏ. Theo đó, nhiều DN phải rút bớt công suất hoặc tạm dừng hoạt động, khi ấy sẽ kéo theo nhiều công nhân phải tạm thời nghỉ việc.

Ông Nguyễn Công Đoàn, Tổng giám đốc Công ty TNHH Daikan Việt Nam (100% vốn Nhật Bản) tại Khu công nghiệp Amata (TP.Biên Hòa) chia sẻ:  “Công ty vẫn còn nguồn nguyên liệu dự trữ để sản xuất nên chưa gặp khó khăn nhiều, song từ đầu tháng 3-2020, hàng xuất đi một số nước đang có dịch Covid-19 gặp rất nhiều trở ngại vì hàng loạt chuyến bay bị cắt giảm. Trường hợp dịch vẫn kéo dài đến tháng 5, 6 tới thì tất cả DN đều chịu sự suy giảm nặng nề”.

Đồng Nai có 5 mặt hàng xuất khẩu chủ lực với kim ngạch trên 1 tỷ USD mỗi năm là giày dép, dệt may, xơ sợi dệt, máy móc thiết bị dụng cụ phụ tùng, sản phẩm từ gỗ. Các nhóm hàng trên đều phải nhập khẩu nguyên liệu về để sản xuất. Trong đó, chỉ có mặt hàng sản phẩm gỗ chịu tác động tiêu cực ít nhất vì nguồn nguyên liệu mua nhiều từ Canada, châu Âu, 4 mặt hàng còn lại đều phải nhập nguyên liệu từ Hàn Quốc, Trung Quốc đến 60-70%. Nguồn nguyên liệu bị đứt ảnh hưởng trực tiếp đến xuất khẩu.

Bà Phùng Thị Bích Hường, Cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai cho biết: “Khảo sát tại các DN xuất khẩu lớn của tỉnh thì thấy hầu hết sản xuất, xuất khẩu đã giảm sâu ở nhiều thị trường. Vì thế, thu ngân sách từ xuất nhập khẩu giảm hơn 13% so với cùng kỳ năm 2019, tương đương gần 335 tỷ đồng. Nhiều DN thông báo cuối tháng 3-2020 sẽ hết nguyên liệu sản xuất nên kim ngạch xuất khẩu trong tháng 3 này sẽ còn lao dốc”.

Vấn đề trên không chỉ riêng Đồng Nai mà xuất khẩu cả nước cũng đang chịu tác động xấu từ dịch Covid-19. Theo Tổng cục Thống kê, kim ngạch xuất khẩu cả nước 2 tháng đầu năm nay đạt 74 tỷ USD, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước, đây là mức tăng trưởng thấp nhất trong nhiều năm trở lại đây.

* Khó khăn của DN

Các DN sản xuất, xuất khẩu của tỉnh phần lớn nằm trong các khu công nghiệp, hiện nay đều như “ngồi trên lửa” vì lo lắng phải thu hẹp sản xuất do hết nguyên liệu sản xuất. DN buộc phải cho nhiều lao động tạm nghỉ việc, mức chi trả như thế nào để có thể cầm cự qua mùa dịch.

Trưởng ban Quản lý các khu công nghiệp Đồng Nai Cao Tiến Sỹ cho hay: “Giày dép, dệt may, máy móc thiết bị và phụ tùng, xơ sợi dệt bị ảnh hưởng rất lớn vì thiếu nguồn cung nguyên liệu. Do đó, kim ngạch xuất khẩu của các DN trong khu công nghiệp 2 tháng đầu năm nay chỉ hơn 1,6 tỷ USD, giảm 8% (hơn 100 triệu USD) so với cùng kỳ năm trước”.

Đến đầu tháng 3-2020, trên địa bàn tỉnh đã có khoảng 3 DN phải tạm dừng sản xuất vì hết nguyên liệu. Ông Nguyễn Trí Phương, Phó giám đốc Sở Công thương cho rằng, xuất khẩu sẽ chịu tác động nặng từ cuối tháng này trở đi. Vì nguyên liệu mua từ các nước khác ngoài Trung Quốc, Hàn Quốc giá khá cao sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành sản xuất và giá tăng cao, đối tác nhập khẩu khó chấp nhận.

Tại cuộc họp về tình hình kinh tế - xã hội gần đây, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Nguyễn Phú Cường đã nhận định, công nghiệp của tỉnh đang chịu ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19. Đặc biệt là xuất khẩu của tỉnh sẽ giảm mạnh trong 1, 2 tháng tới khi dịch chưa thuyên giảm.  UBND tỉnh, các sở, ngành, Ban Quản lý các khu công nghiệp Đồng Nai kịp thời nắm bắt khó khăn, vướng mắc của DN để có giải pháp hỗ trợ kịp thời, giúp họ vượt qua khó khăn.

Khánh Minh