Xây dựng hải quan thông minh để tăng tính cạnh tranh

Nâng cao chất lượng phục vụ doanh nghiệp (DN) trong việc thực hiện các thủ tục hải quan, công tác về quản lý hải quan cũng như bảo đảm nguồn thu ngân sách nhà nước đối với xuất nhập khẩu (XNK) đạt hiệu quả cao là những mục tiêu mà ngành Hải quan hướng tới khi xây dựng mô hình hải quan thông minh.

Nâng cao chất lượng phục vụ doanh nghiệp (DN) trong việc thực hiện các thủ tục hải quan, công tác về quản lý hải quan cũng như bảo đảm nguồn thu ngân sách nhà nước đối với xuất nhập khẩu (XNK) đạt hiệu quả cao là những mục tiêu mà ngành Hải quan hướng tới khi xây dựng mô hình hải quan thông minh.

Vận chuyển hàng hóa tại Cảng Đồng Nai. Ảnh: N.LIÊN

Đặc biệt, trong bối cảnh Đồng Nai chuẩn bị chuyển đổi mô hình hải quan ngoài cửa khẩu sang hải quan cửa khẩu thì việc tạo sự thuận lợi đối với thủ tục hải quan, giúp hàng hóa của DN thông quan nhanh chóng, giảm chi phí, thời gian đối với thông quan hàng hóa là rất cần thiết.

* Tự động hóa các thủ tục hải quan

Với 32 khu công nghiệp đang hoạt động trên địa bàn tỉnh, trong đó có hơn 4 ngàn DN hoạt động trong lĩnh vực XNK nên nhu cầu về thông quan hàng hóa của các DN rất lớn. Do đó, xây dựng mô hình Hải quan thông minh hướng tới tự động hóa các thủ tục hải quan, đặc biệt trước tình hình dịch bệnh Covid-19 có nhiều diễn biến phức tạp thì đòi hỏi việc áp dụng công nghệ thông tin vào các hoạt động quản lý, giám sát hải quan sẽ là một trong những yếu tố giúp cho các DN thông quan hàng hóa nhanh chóng, tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Ông Trần Hoàng Trọng Kỳ, Trưởng phòng Giám sát quản lý về hải quan (Cục Hải quan Đồng Nai) cho biết, hải quan thông minh là một trong những mục tiêu chung của ngành Hải quan Việt Nam giai đoạn 2021-2030. Tại Đồng Nai, thời gian qua, ngành Hải quan đã hoàn thiện các yêu cầu về nghiệp vụ và quy trình thủ tục hải quan cho xây dựng hệ thống hải quan thông minh. Các biện pháp áp dụng công nghệ thông tin trong thực hiện thủ tục hải quan như: soi chiếu hàng hóa qua máy soi container, giám sát hàng hóa bằng seal định vị điện tử, hệ thống quản lý tự động kho, bãi cảng VASSCM (áp dụng tại 45 DN kinh doanh kho bãi cảng)…

Theo Cục Hải quan Đồng Nai, đến nay 100% tờ khai hải quan được thực hiện thông quan điện tử, 99% tổng số thuế, phí hải quan thu nộp điện tử. Bên cạnh đó, các chứng từ quản lý nhà nước liên quan đến hàng hóa XNK được triển khai trên hệ thống Một cửa quốc gia, Một cửa ASEAN đã được sử dụng hiệu quả, thay thế chứng từ giấy. Công tác quản lý nhân sự, tiếp nhận hồ sơ qua dịch vụ công trực tuyến được thực hiện đồng bộ…

* Công khai, minh bạch trong quản lý hải quan

Thời gian gần đây, công tác phân luồng hàng hóa XNK đã thông thoáng khi tỷ lệ tờ khai hải quan luồng xanh đang chiếm phần lớn tổng số tỷ lệ tờ khai hải quan tại Đồng Nai. Tỷ lệ tờ khai luồng xanh đã minh chứng hiệu quả trong quản lý hải quan. Nhờ áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý, cùng với sự phối hợp từ các DN nên những dữ liệu về hàng hóa, DN đã được cập nhật nhanh chóng, trên cơ sở số liệu, hệ thống quản lý các thủ tục hải quan tự động phân tích, đánh giá và phân loại hàng hóa và DN. Việc tự động hóa thủ tục hải quan này thể hiện tính công khai, minh bạch, đồng thời hạn chế sự can thiệp của con người trong quản lý hải quan.

Bà Phùng Thị Bích Hường, Cục trưởng Cục Hải quan Đồng Nai cho biết, nhằm nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Đồng Nai trong năm 2021, với kết quả về hiện đại hóa ngành Hải quan thời gian qua, Cục Hải quan Đồng Nai đang nỗ lực nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển dịch vụ Logictis Việt Nam theo chỉ đạo của UBND tỉnh trong hoạt động hải quan. Đồng thời, Cục Hải quan Đồng Nai tiếp tục triển khai kế hoạch thực hiện các giải pháp nâng cao xếp hạng chỉ số giao dịch thương mại qua biên giới; cải cách toàn diện công tác quản lý, kiểm tra chuyên ngành và kết nối cổng thông tin quốc gia; đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ DN thực hiện thủ tục hải quan cho hàng hóa XNK trong khuôn khổ quy định của pháp luật.

Để bảo đảm nguồn thu ngân sách nhà nước, bà Phùng Thị Bích Hường cho biết, ngoài những biện pháp cải cách, hỗ trợ, Cục Hải quan Đồng Nai còn phối hợp chặt chẽ với Tổng cục Hải quan thực hiện nghiêm việc kiểm tra sau thông quan, xử lý vi phạm, thanh tra kiểm tra, quản lý rủi ro, thuế XNK và các hoạt động kiểm định hải quan, điều tra chống buôn lậu, gian lận thương mại...

Ngọc Liên