Công nhân thời... ATM

Công nhân đứng chờ vào ngày lĩnh lương trước máy ATM.

Bây giờ, khi một người công nhân bình thường mở ví, không ít người vẫn lấy làm... ngạc nhiên khi thấy chiếc thẻ ATM  nằm xinh xắn, gọn gàng trong ví. Đã qua rồi cái thời thẻ ATM chỉ được xem là "chỉ số" riêng của dân trí thức, thu nhập cao hay những người sành điệu. Cũng đã qua rồi cái thời người công nhân sáng sáng lọc cọc đạp xe đến chỗ làm, cuối tháng lại mỏi mòn xếp hàng chờ lãnh lương trang trải. Rất nhiều những "công nhân thời mới" bây giờ chỉ cần chờ đến ngày lương, ung dung làm một vài thao tác trên máy ATM (máy rút tiền tự động) là có thể biết và nhận được ngay số tiền mình cần một cách rất an toàn và bí mật.

* Thẻ mỏng, lợi dày

Thời gian gần đây, rất nhiều các công ty, xí nghiệp đã chọn hình thức thanh toán tiền lương, tiền thưởng của công nhân qua hình thức thanh toán bằng thẻ ATM. Hình thức này nói một cách nôm na là "lợi cả đôi bên". Cái lợi đầu tiên của doanh nghiệp là về nhân sự. Với một công ty mà số lượng công nhân lên đến hàng ngàn, thậm chí nhiều hơn thì việc bố trí nhân viên phát lương cũng là cả một vấn đề. Anh Phạm Quang Đạt, Phó phòng kế toán của Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn (Agribank) chi nhánh Biên Hòa cho biết: "Trước đây, khi chưa sử dụng hình thức phát lương bằng ATM, một số công ty thường để cho nhân viên ngân hàng vào phát lương trực tiếp cho công nhân. Mỗi lần như thế,10 nhân viên phát lương phải bù đầu cùng chứng từ, sổ sách, tiền bạc suốt 3 ngày mới xong cho cả mấy nghìn người. Anh chị em công nhân chờ đợi cũng mỏi mòn. Nhưng từ khi thanh toán bằng ATM, các công ty không cần phải bận tâm đến vấn đề này nữa vì chỉ cần chưa đầy 2 phút, ngân hàng đã thao tác xong việc chuyển lương cho cả ngàn người mà không sợ sai sót".

Đến một điểm đặt máy ATM của Ngân hàng ngọai thương Đồng Nai trên đường Đồng Khởi, chúng tôi khá bất ngờ vì lượng người chờ được rút tiền chờ kín chung quanh 2 chiếc máy ATM đang hoạt động hết công suất. Hôm đó là ngày phát lương chính của Công ty may mặc EPIC. Chị Nguyễn Thị Hằng, một công nhân của EPIC đang nóng ruột chờ đến lượt mình, nở nụ cười tươi khi trả lời câu hỏi của chúng tôi về việc chị cảm thấy nhận lương qua ATM thế nào so với việc nhận trực tiếp : "Hay hơn nhiều chứ. Trước đây, chúng tôi phải chờ lâu để đến lượt mình lên nhận, lại phải ký giấy tờ, sổ sách. Hơn một năm nay tôi  nhận lương bằng thẻ ATM, mới đầu thì hơi bỡ ngỡ vì chưa quen cách sử dụng, nhưng bây giờ thì ổn. Tôi thấy nó có hai mặt lợi. Một là tôi tiết kiệm được chi tiêu của mình hơn. Cầm đồng tiền trong tay mua cái này, cái nọ rất mau hết, còn tiền nằm trong tài khoản thì  dễ hoạch định hơn nhiều, thật sự cần mới rút ra. Thứ hai là không ai biết thu nhập của mình ra sao, tiền thưởng thế nào nên không xảy ra đố kỵ hay dòm ngó".

Chị N.T.Vân, làm chung Công ty EPIC cùng với chị Hằng cũng thừa nhận: "Có một điều an tâm nữa là dùng thẻ ATM, tôi không sợ bị mất tiền. Trước đây khi chưa có, mỗi lúc lĩnh lương mà phải làm ca đêm, đi về tôi rất sợ, lỡ mà rơi tớt hoặc bị trấn lột hết tiền thì coi như... đói cả tháng !".

Chuyện sử dụng thẻ của công nhân cũng có nhiều điều khá ngộ nghĩnh. Thông thường khi mở thẻ cho công nhân, các doanh nghiệp đều hướng dẫn rất kỹ cách sử dụng, nhưng do đông người, nghe lời được, lời mất nên không ít công nhân khi rút tiền đã bị "nuốt" mất thẻ, vì thao tác quá lâu. Nhưng đó là chuyện đã cũ. Với những công nhân đã sử dụng quen thì việc rút tiền dễ dàng như trở bàn tay...

* Thị trường của tương lai

Khách hàng đang sử dụng thẻ ATM.

Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn bắt đầu thực hiện giao dịch ATM ở Đồng Nai từ 17-4-2005, đến nay đã lên đến 7000 thẻ, trong đó số lượng thẻ phát hành cho công nhân chiếm hơn 3600 thẻ, và đang tăng lên từng ngày. Anh Phạm Quang Đạt cho biết cứ mỗi lần đến kỳ lương, ngân hàng lại phải bỏ vào máy ATM chừng vài ba trăm triệu đồng mới đủ cho nhu cầu rút tiền của công nhân. Có lẽ vì thấy đây là một thị trường đầy tiềm năng nên chỉ sau mấy tháng thử nghiệm, Agribank đã đưa ra nhiều kế hoạch mới nhằm phát triển hình thức thanh toán bằng thẻ  ATM ở Đồng Nai. Sắp tới, hàng chục máy ATM của Agribank sẽ được tăng cường khắp nơi trong tỉnh, chưa kể thẻ ATM thông thường sẽ được "nâng cấp" thành thẻ ghi nợ, có thể vay tiền trực tiếp từ máy ATM với mức vay tối đa 5 triệu đồng, một điều khá hấp dẫn với giới công nhân viên chức được phát lương bằng thẻ ATM.

Cùng với Agribank, ngân hàng Ngoại thương (Vietcombank) hiện cũng đang phát triển mạng lưới thẻ ATM của mình tại Biên Hòa và các khu công nghiệp lớn. Hiện tại, số lượng thẻ phát hành tại Đồng Nai của ngân hàng Ngoại thương là 48878 thẻ, trong đó thẻ ATM cho công nhân chiếm đa số, với gần 39000 thẻ. Chị Lê Anh Thư, bộ phận phát hành thẻ ATM của Vietcombank cho biết : "Phát hành thẻ ATM rộng rãi trong giới công nhân viên chức từ lâu đã là kế hoạch phát hành chính của ngân hàng. Thực tế đã chứng minh đây là một thị trường rộng lớn và đầy tiềm năng của chúng tôi. Hiện tại, chúng tôi đã hợp tác với 71 công ty lớn nhỏ ở KCN Biên Hòa 1, 2, Amata, Sông Mây, Nhơn Trạch, Hố Nai... và sắp tới sẽ còn mở rộng thêm hình thức này nữa".

Mặt lợi ích của thẻ ATM thì không còn phải bàn cãi nữa, nhưng cũng phải thừa nhận, chuyện số lượng thẻ ATM tăng quá nhanh nhiều lúc cũng đem đến phiền hà do số lượng máy rút tiền không cung ứng kịp nhu cầu, vì thế khi rút tiền vào kỳ lương, rất nhiều người phải đợi. Anh Mai Sơn, kỹ sư của công ty VMEP  cho biết: "Mỗi lần tới kỳ lương, tôi rất ngại đi rút tiền vì phải chờ lâu, có khi cả tiếng đồng hồ, xếp hàng cũng cực khổ. Vì thế dù cần tiêu đến mấy tôi cũng đợi vài ba ngày sau mới đi rút cho đỡ mất thời gian".

Số máy rút tiền của Vietcombank hiện tại là 15 máy, được đặt trong thành phố và ở các khu công nghiệp. Chị Thư còn cho biết thêm từ đây đến cuối  năm sẽ đặt thêm 9 máy nữa  để các công nhân thư thả hơn trong việc rút tiền, không còn phải đợi lâu như tình trạng hiện nay.

Như vậy, chỉ tính riêng công nhân ở các khu công nghiệp lớn trong tỉnh thì số người sử dụng thẻ ATM của Agribank và Vietcombank đã lên đến hơn 40 ngàn người. Và con số này sẽ ngày một tăng cao hơn nữa trong thời gian tới. Thế mới biết, trong nền kinh tế mở, sự hợp tác giữa các doanh nghiệp và ngân hàng đã tạo nên một lớp "công nhân thời" ATM đầy chủ động trong việc ứng dụng những hình thức thanh toán, chi tiêu không dùng tiền mặt.

Kim Ngân