Những điều cần biết về cấy ghép nha khoa

Cấy ghép nha khoa (dental implant) giúp phục hồi, cải thiện chức năng và thẩm mỹ của bộ máy nhai với sự can thiệp xâm lấn tối thiểu, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.

* Lịch sử cắm ghép nha khoa

Vật liệu cấy ghép (implants) nói chung và cấy ghép nha khoa (dental implant = implant nha khoa) là thuật ngữ dùng để chỉ thủ thuật đưa một vật ngoại lai vào cơ thể để thay thế một bộ phận nào đó của cơ thể bị mất hoặc hư hỏng.

Ngay từ những năm 600 ở Ấn Độ người ta đã biết dùng vỏ sò biển để cấy ghép nha khoa hay người Trung Quốc cũng đã dùng tre để làm vật liệu cấy ghép. Tuy nhiên, mãi đến năm 1952, giáo sư người Thụy Điển Per Ingvar Branemark là người đã dày công nghiên cứu hơn 15 năm về titanium để làm vật liệu cấy ghép nha khoa và áp dụng thành công ca đầu tiên vào năm 1965. Chính vì thành tựu khoa học này mà ông được xem là cha đẻ của cấy ghép nha khoa hiện đại.

Tại Việt Nam, ca implant đầu tiên được cấy ghép trên một bệnh nhân nam vào năm 1994.

* Cấu tạo 1 implant nha khoa

Từ cấu tạo đơn giản ban đầu, đến nay implant nha khoa được cải tiến không ngừng nhằm đem lại kết quả tối ưu về thẩm mỹ, chức năng và đơn giản hóa thao tác thực hiện. Nhìn chung, một implant nha khoa được cấu tạo gồm các thành phần cơ bản như sau: trụ implant, là phần được cắm vào xương ổ răng nhằm thay thế chân răng đã mất; abutment, là phần kết nối với trụ implant để gắn với phục hình sau này; phục hình bên trên implant, được gắn bằng vít hay xi măng nha khoa.

* Lợi ích của Implant nha khoa

Khác với các loại phục hồi răng truyền thống như hàm giả tháo lắp gây cồng kềnh khó chịu hay hàm cố định đòi hỏi phải mài nhiều mô răng, kèm có hoặc không chữa tủy. Theo thời gian, mô xương nâng đỡ cũng bị tiêu xương sinh lý hay bệnh lý. Ở đây, cấy ghép nha khoa có ưu điểm là không gây tổn hại đến các răng kế cận, có chức năng và thẩm mỹ gần như răng thật, ngăn ngừa sự tiêu xương (do tích hợp xương quanh implant), độ bền cao (ca đầu tiên trên thế giới tồn tại đến 40 năm cho đến khi người được cấy ghép qua đời), quy trình thực hiện thủ thuật khá đơn giản, chỉ gây tê chứ không cần gây mê, cảm giác đau sau khi cấy ghép ở mức độ nhẹ hơn so với một ca nhổ răng khó (tiểu phẫu răng khôn chẳng hạn), mức độ thành công cao nếu được chỉ định đúng, có kế hoạch trước, trong và sau thực hiện thủ thuật đầy đủ, chính xác.

* Bất lợi của Implant nha khoa

Với những ưu điểm nổi bật như trên nên implant ngày càng được chỉ định rộng rãi. Tuy nhiên, có một số bất lợi gây cản trở cho việc áp dụng thủ thuật này đó là chi phí đầu tư trang thiết bị và chi phí điều trị hiện còn rất cao (ở nước ngoài, giá thành khoảng 3 ngàn USD/đơn vị; tại Việt Nam khoảng 800-1.000 USD/đơn vị tùy hãng); cần phải có khoảng thời gian điều trị khá dài (từ 4 tháng trở lên); cần can thiệp bằng phẫu thuật, do đó chỉ định có phần nghiêm ngặt ở những bệnh nhân có biểu hiện bệnh toàn thân hoặc tại chỗ (tim mạch, huyết áp, tiểu đường, nha chu viêm, nghiện thuốc lá, đang xạ trị bệnh ung thư, loãng xương, nghiến răng…).

* Những điều cần lưu ý khi cấy ghép

Đối với những người có đủ điều kiện về tài chính, sức khỏe tổng quát, có nhu cầu cấy ghép nha khoa cũng cần tham khảo kỹ địa chỉ mình được tư vấn trước khi quyết định cấy ghép. Đó là cơ sở phải đảm bảo có phòng cắm ghép đạt tiêu chuẩn vô trùng tuyệt đối của một phòng tiểu phẫu; có đủ trang thiết bị tối thiểu để thực hiện thủ thuật; bác sĩ thực hiện thủ thuật phải có chứng chỉ và kinh nghiệm về thực hành cấy ghép implant; có quá trình tư vấn điều trị và các bước chuẩn bị (khám tổng quát, xét nghiệm, phim X-quang, phim CT. scanner, kế hoạch điều trị,…) kỹ lưỡng; có một ê-kíp phối hợp làm việc ăn ý, chuyên nghiệp.

BS CKI Mai Thành Đức