Tính đến nay, Việt Nam đã ký kết, thực thi và đang đàm phán khoảng 16 hiệp định thương mại tự do (FTA). Các chuyên gia kinh tế nhận định, những FTA ảnh hưởng lớn đến kinh tế Việt Nam là FTA Việt Nam - Hàn Quốc, FTA Việt Nam - Nhật Bản và tới đây là FTA-EU.
Tính đến nay, Việt Nam đã ký kết, thực thi và đang đàm phán khoảng 16 hiệp định thương mại tự do (FTA). Các chuyên gia kinh tế nhận định, những FTA ảnh hưởng lớn đến kinh tế Việt Nam là FTA Việt Nam - Hàn Quốc, FTA Việt Nam - Nhật Bản và tới đây là FTA-EU.
 |
| May mặc là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Đồng Nai vào thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc. Trong ảnh: Sản xuất tại Công ty cổ phần Tổng công ty may Đồng Nai. Ảnh: H. Giang |
Trong 16 FTA Việt Nam đã ký kết, thực thi và đang đàm phán có 10 FTA đã ký kết và thực thi, 2 FTA đã đàm phán xong và 4 FTA đang đàm phán. Trong 10 FTA đã ký kết và thực thi, có 6 FTA ký kết với tư cách là thành viên ASEAN; 4 FTA ký kết độc lập với Chile, Nhật Bản, Hàn Quốc, Liên minh kinh tế Á - Âu.
* Kim ngạch xuất nhập khẩu tăng
Thực tế, FTA thế hệ mới với Nhật Bản và Hàn Quốc đem lại nhiều thuận lợi cho doanh nghiệp cả nước. Tại Đồng Nai, từ khi FTA với Hàn Quốc và Nhật Bản có hiệu lực, hàng hóa xuất khẩu vào những nước trên tăng cao. Các doanh nghiệp bắt đầu giảm lệ thuộc vào thị trường Trung Quốc trong nhập khẩu nguyên liệu và chuyển dần sang nhập từ Hàn Quốc. Cụ thể, năm 2016 kim ngạch xuất khẩu của tỉnh vào Nhật Bản hơn 1,5 tỷ USD, tăng gần 11% so với năm trước và là thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Đồng Nai. Xuất khẩu sang Hàn Quốc trong năm 2016 cũng đạt gần 900 triệu USD, tăng gần 20% so với năm trước. Khoảng 2 năm trở lại đây, các doanh nghiệp trong tỉnh đã chú ý khai thác các đơn hàng từ 2 thị trường này để được hưởng ưu đãi về thuế.
Ông Phạm Văn Châu, Trưởng văn phòng Tổng giám đốc Công ty TNHH Mabuchi motor Việt Nam ở Khu công nghiệp Biên Hòa 2 (TP.Biên Hòa), cho hay: “FTA Việt Nam - Nhật Bản ký kết rất thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc xuất nhập khẩu hàng hóa vào Nhật Bản. Khoảng 50% sản phẩm của công ty xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản được hưởng các ưu đãi, giúp hàng cạnh tranh tốt hơn nên sản xuất cũng tăng 13%/năm”. Cũng theo ông Châu, công ty xuất khẩu 35-45 triệu sản phẩm động cơ, thiết bị điện tử/tháng (tương đương với hơn 20 triệu USD) sang nhiều thị trường, chủ lực là: Nhật Bản, châu Âu và Hoa Kỳ. Bên cạnh việc tăng khối lượng hàng hóa xuất khẩu vào Nhật Bản, thị trường châu Âu được công ty nhắm đến để tới đây khi FTA Việt Nam - EU ký kết sẽ hưởng thuế suất giảm về 0%. Chuẩn bị cho việc hưởng lợi ích về thuế, Công ty TNHH Mabuchi motor Việt Nam còn mở rộng sản xuất nguyên liệu để tự đáp ứng, giảm nhập khẩu từ thị trường Trung Quốc.
“Những nước mà Việt Nam đã ký kết FTA thế hệ mới được doanh nghiệp rất chú ý để lên kế hoạch phát triển thị trường ở những quốc gia này. Trước khi Cộng đồng kinh tế ASEAN chính thức thành lập, công ty đã mở rộng được xuất khẩu vào Thái Lan. Hiện công ty đang tìm cách đưa sản phẩm bồn, dao, muỗng, thìa inox vào Nhật Bản, Hàn Quốc và tăng xuất khẩu vào EU” - bà Phạm Thị Ngọc Bích, Trưởng phòng Xuất nhập khẩu Công ty TNHH Posco VST ở Khu công nghiệp Nhơn Trạch 1 (huyện Nhơn Trạch), bày tỏ.
* Hấp dẫn nhà đầu tư
FTA giữa Việt Nam với Hàn Quốc và Nhật Bản còn mở ra cơ hội lớn trong thu hút đầu tư từ 2 quốc gia trên vào Việt Nam. Theo số liệu từ Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ Kế hoạch - đầu tư), Hàn Quốc và Nhật Bản đã rót gần 90 tỷ USD vốn đầu tư vào Việt Nam (Hàn Quốc trên 49 tỷ USD và Nhật Bản 40 tỷ USD). Gần 3 năm trở lại đây, đầu tư của Hàn Quốc và Nhật Bản vào Đồng Nai tăng nhanh. Năm 2016, nhà đầu tư Hàn Quốc đã vượt qua Đài Loan vươn lên dẫn đầu trong đầu tư vào tỉnh với tổng vốn hơn 5,3 tỷ USD và Nhật Bản xếp thứ 3 với gần 3,9 tỷ USD. Doanh nghiệp 2 nước trên đầu tư vào tỉnh tăng nhanh là để tận dụng cơ hội từ FTA đã ký kết.
Ông Shiro Muramoto, Ủy viên Hội đồng Phát triển kinh tế Hyogo (Nhật Bản), cho biết: “FTA Việt Nam - Nhật Bản được ký kết có hiệu lực và FTA của Việt Nam - EU đàm phán xong, nhiều doanh nghiệp Hyogo tìm hiểu thông tin để đầu tư vào Việt Nam. Đồng Nai là điểm đến được nhiều doanh nghiệp ở Hyogo chú ý nhất vì có giao thông đường bộ, thủy và tới đây là đường hàng không rất thuận tiện”. Ngoài ra, các FTA thế hệ mới gồm: Việt Nam với EU và Cộng đồng kinh tế ASEAN đã thu hút nhà đầu tư từ gần 40 quốc gia khác đến Việt Nam nhiều hơn. “Doanh nghiệp Ukraine khá mạnh trên lĩnh vực công nghiệp, đầu tư hạ tầng và đang tìm hiểu chính sách để đầu tư vào Đồng Nai” - ông Shovkoplias Oleksiy Volodymyrovych, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Ukraine tại Việt Nam, nói. Do Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) gián đoạn, nên các doanh nghiệp vẫn kỳ vọng vào FTA Việt Nam - EU ký kết sẽ có hiệu lực từ năm 2018.
Hương Giang
