Bảo hiểm xã hội tự nguyện: Chỗ dựa của người già

Bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện giúp người dân có thể tích lũy, lĩnh lương hưu khi về già, nhất là với những người lao động tự do không có hợp đồng lao động, không có việc làm ổn định, người dân ở khu vực nông thôn...

Người lao động làm thủ tục hưởng chế độ tại Bảo hiểm xã hội tỉnh.

Khi tham gia BHXH tự nguyện, người lao động được lựa chọn mức đóng phù hợp với thu nhập của bản thân, ở mức chỉ hơn 100 ngàn đồng/tháng. Khi tới tuổi nghỉ hưu, người tham gia BHXH sẽ được nhận lương hưu hằng tháng gấp hơn 4 lần mức đóng. Đặc biệt, từ năm 2018 người tham gia BHXH còn được Nhà nước hỗ trợ một phần chi phí đóng BHXH tự nguyện hằng tháng.

* Tích góp cho tương lai

Chị Lê Thị Loan (ngụ KP.6, phường Trung Dũng, TP.Biên Hòa) cho biết sau khi được tư vấn về BHXH tự nguyện chị đã quyết định tham gia từ đầu năm 2017 với mức đóng 170 ngàn đồng/tháng, đóng theo năm. Như vậy, mỗi năm chị Loan đóng 2 triệu đồng, có nhân viên bảo hiểm tới tận nhà để thu. Từ năm 2018, do được Nhà nước hỗ trợ 10% nên chị Loan chỉ còn đóng 1,8 triệu đồng/năm. “Tôi tham gia BHXH tự nguyện vì so với các loại hình bảo hiểm khác thì mức đóng khá thấp. Đến khi hết tuổi lao động mình còn có lương hưu, hoặc nếu chết người thân sẽ được nhận tiền tuất” - chị Loan nói.

Thay vì nhận tiền BHXH một lần, ông Nguyễn Văn Khơi (ngụ KP.2, phường Bình Đa, TP.Biên Hòa) đã tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện liên tiếp thêm 7 năm nữa cho đến khi hết tuổi lao động. Ông Khơi cho rằng quyết định tham gia BHXH tự nguyện của mình là sáng suốt bởi biết tích góp lo cho tương lai. Ông Khơi đã được nhận tháng lương hưu đầu tiên từ tháng 7-2018. “Mỗi tháng nhận lương ổn định 3 triệu đồng đủ để trang trải chi phí sinh hoạt và còn được cấp BHYT miễn phí để khám chữa bệnh. Tôi có lương hưu nên không sống dựa dẫm để trở thành gánh nặng cho con cháu nên tôi thấy rất vui” - ông Khơi chia sẻ.

Nói về lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện, Phó giám đốc phụ trách BHXH tỉnh Phạm Minh Thành cho biết BHXH tự nguyện là loại hình bảo hiểm có nhiều ưu việt trong việc giảm bớt khó khăn, rủi ro khi tuổi đã cao; giúp người tham gia bảo đảm thu nhập, ổn định cuộc sống khi hết tuổi lao động. Có thể nói đây là chỗ dựa tin cậy cho người lao động khi về già.

* Thu hút người tham gia

Theo ông Thành, khi tham gia BHXH tự nguyện là người lao động đã chọn cách tiết kiệm về lâu dài so với việc tích lũy thông qua hiện kim hoặc gửi ngân hàng. Người tham gia sẽ được hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động (quy định hiện nay nữ đủ 55 tuổi, nam đủ 60 tuổi) và được cấp thẻ BHYT. Trường hợp người tham gia chết, người thân sẽ được hưởng trợ cấp tuất một lần hoặc hằng tháng (do người thân lựa chọn).

Trường hợp người tham gia BHXH tự nguyện chết nhưng có vợ hoặc chồng tới tuổi nghỉ hưu, hoặc chưa đủ tuổi nghỉ hưu nhưng bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên cũng được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng. Ngoài ra, cha mẹ chồng hoặc vợ (hoặc người nuôi dưỡng) đã đủ tuổi nghỉ hưu, hoặc chưa đủ tuổi nghỉ hưu nhưng mất sức lao động từ 81% trở lên cũng được hưởng trợ cấp tuất. Thân nhân của người chết không có thu nhập hoặc có thu nhập hằng tháng nhưng thấp hơn mức lương cơ sở cũng được hưởng trợ cấp tuất. Ngoài ra, người chết được hỗ trợ mai táng phí bằng 10 lần mức lương cơ sở.

Lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện thì đã rõ, tuy nhiên thực tế số người lao động tự do, người dân khu vực nông thôn tham gia BHXH tự nguyện còn rất thấp. Sau hơn 8 năm thực hiện Luật BHXH, tính đến tháng 11-2018 toàn tỉnh có gần 2 ngàn người tham gia BHXH tự nguyện. Trong đó chủ yếu là những người đã từng tham gia đóng BHXH ở các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, sau đó nghỉ việc và về đóng tiếp. Riêng đối tượng phát triển mới rất ít. “Để thu hút người tham gia, BHXH tỉnh đã xây dựng kế hoạch cụ thể. Trong đó, phối hợp với bưu điện thành lập Ban Chỉ đạo phát triển đối tượng tham gia, phát động phong trào thi đua trong ngành, giao kế hoạch cho 1.500 đại lý ở trong tỉnh, tổ chức tuyên truyền... đảm bảo mọi người dân chưa tham gia được tiếp cận chính sách” - ông Thành nói.

Kim Liễu