Khơi dậy khát vọng cống hiến trong thanh thiếu nhi

Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng (gọi tắt là thanh thiếu nhi) là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, có tính chiến lược, vừa giải quyết những vấn đề trước mắt, vừa có giá trị định hướng lâu dài đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên, thiếu niên, nhi đồng (gọi tắt là thanh thiếu nhi) là nhiệm vụ đặc biệt quan trọng, có tính chiến lược, vừa giải quyết những vấn đề trước mắt, vừa có giá trị định hướng lâu dài đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Các em đội viên tham quan tìm hiểu về lịch sử lực lượng vũ trang Đồng Nai. Ảnh: N.Sơn

Vì vậy, tại hội nghị triển khai quyết định liên quan đến công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống và khơi dậy khát vọng cống hiến cho thanh thiếu nhi do Bộ GD-ĐT tổ chức mới đây, các đại biểu đã đề ra nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống cho thanh thiếu nhi.

* Đổi mới phương pháp giáo dục lý tưởng cách mạng

Phó giám đốc Sở GD-ĐT TP.Hà Nội Trần Lưu Hoa chia sẻ, ngành GD-ĐT TP.Hà Nội đang đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh thiếu nhi. Theo đó, Sở GD-ĐT TP.Hà Nội đã phối hợp với các nhà cung cấp dịch vụ internet triển khai cho 100% trường học có kết nối internet nhằm phục vụ việc dạy và học; sử dụng internet, mạng xã hội để thông tin kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước liên quan đến ngành Giáo dục; thông qua đó để nắm bắt, xử lý kịp thời các thông tin phản hồi của giáo viên, nhân viên và học sinh trong trường học.

Ngành GD-ĐT TP.Hà Nội còn tăng cường tuyên truyền, giới thiệu về những tấm gương giáo viên, nhân viên, học sinh tiêu biểu; tuyên truyền, hướng dẫn giáo viên, học sinh nâng cao ý thức trách nhiệm, ứng xử có văn hóa khi tham gia mạng xã hội…

Liên quan đến giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho sinh viên, GS-TS Huỳnh Văn Sơn, Hiệu trưởng Trường đại học Sư phạm TP.HCM cho rằng, việc học tập các môn khoa học xã hội và nhân văn, cốt lõi là các môn lý luận chính trị là một trong những phương pháp nổi bật, giữ vai trò quan trọng. Tuy nhiên, thời gian qua, việc dạy và học các môn lý luận chính trị chưa đạt được kết quả như mong đợi.

Theo GS-TS Huỳnh Văn Sơn, việc giảng dạy các môn lý luận chính trị cần phải được điều chỉnh gọn, nhẹ, tăng cường các nội dung từ thực tiễn nhằm tạo sự hứng thú đối với sinh viên. Đồng thời, cần thay đổi tư duy của nhà giáo dục. Trong quá trình giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh thiếu nhi cần phải khơi dậy được tinh thần tích cực, chủ động tìm hiểu của người học và hướng họ đến việc trải nghiệm, điều chỉnh bản thân…

TS Nguyễn Thị Thu Anh, Hiệu trưởng Trường THCS-THPT Nguyễn Tất Thành (TP.Hà Nội) chia sẻ, giải pháp đầu tiên là đa dạng hóa nội dung, phương pháp và đổi mới hình thức giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh thiếu nhi. Trong đó có việc lồng ghép giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống bằng các hoạt động trải nghiệm cho thanh thiếu nhi qua các chủ đề của môn Giáo dục công dân; tổ chức hiệu quả các phong trào của Đoàn, Đội trong nhà trường; tổ chức các hoạt động ngoài giờ lên lớp, các dự án học tập gắn lý luận với thực tiễn; đẩy mạnh các hoạt động giao lưu. Bên cạnh đó, nhà trường còn tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống, giá trị sống, hướng nghiệp cho học sinh thông qua các buổi chào cờ, sinh hoạt lớp, các hoạt động từ thiện - xã hội của trường…

Cũng theo TS Nguyễn Thị Thu Anh, nêu gương cũng là một giải pháp và đội ngũ cán bộ, giáo viên phụ trách công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho học sinh phải phấn đấu là tấm gương sáng cho học sinh noi theo…

* Tạo môi trường để người trẻ thực hiện khát vọng cống hiến

Sinh viên Chu Thành Đạt (Trường đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội) cho hay, lòng nhiệt huyết, khát vọng cống hiến, tinh thần không ngại khó, ngại khổ… là đặc điểm nổi bật của thanh niên, trong đó có sinh viên. Minh chứng dễ thấy nhất là trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, bằng tinh thần xung kích, tình nguyện của tuổi trẻ, những đội hình thanh niên tình nguyện, đội hình phản ứng nhanh đã được hình thành. Hàng trăm y, bác sĩ trẻ tình nguyện xông pha vào tâm dịch với quyết tâm đẩy lùi dịch bệnh. Ở các địa phương, các hoạt động tuyên truyền phòng, chống dịch; hỗ trợ truy vết F0, F1; hỗ trợ người dân khai báo y tế; lấy mẫu xét nghiệm; nhập liệu tiêm vaccine ngừa Covid-19; hỗ trợ lương thực, thực phẩm cho người dân trong vùng phong tỏa, cách ly y tế liên tục được triển khai…

GS-TS Hoàng Chí Bảo, chuyên gia cao cấp, nguyên Ủy viên Hội đồng Lý luận Trung ương, cho rằng muốn thanh thiếu niên thực hiện khát vọng cống hiến cần có giải pháp phù hợp với thanh thiếu nhi và tương thích với mong đợi của xã hội.

Trong đó có việc giáo dục lòng yêu nước, ý thức và niềm tự hào dân tộc, truyền thống đoàn kết, đạo đức và văn hóa Việt Nam trong lịch sử dụng nước và giữ nước của dân tộc ta. Đây là giải pháp đầu tiên, cơ bản và lâu dài nhằm làm cho thanh thiếu nhi hiểu sâu sắc cội nguồn, quý trọng truyền thống, hiểu lịch sử và hình thành lòng yêu nước, thương người, biết ơn công lao của các bậc tiền bối, tự giác ngộ trách nhiệm của mình với Tổ quốc, nhân dân. Giáo dục lòng yêu nước phải bắt đầu từ những năm tháng đầu đời - đó là điều thiện lớn nhất, có sức mạnh đề kháng cái ác, cái xấu, cái phi nhân tính.

Giáo dục lý tưởng, bồi dưỡng tình cảm cách mạng cho thanh niên để thúc đẩy khát vọng cống hiến của thanh niên đòi hỏi sự quan tâm, trách nhiệm của các tổ chức, lực lượng trong xã hội. Tổ chức Đoàn TNCSHCM cần phải coi đây là trọng trách lịch sử của mình, chú trọng phuơng pháp giáo dục, tận dụng tối đa các hình thức văn hóa, nghệ thuật có sức biểu cảm mạnh mẽ để bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm của thanh thiếu nhi.

Bên cạnh đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, thực hiện trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, cán bộ Đoàn, những người có ảnh hưởng đến thế hệ trẻ, các cấp bộ Đoàn cần khuyến khích, cổ vũ các tài năng trẻ, coi đó là tài nguyên phát triển đất nước, tạo môi trường để tài năng trẻ thực hiện khát vọng cống hiến.

Nga Sơn