Hướng tới mục tiêu rút ngắn thời gian thực hiện công tác giải phóng mặt bằng

Ngày 3-1-2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Nghị định số 06/2020 về việc sửa đổi, bổ sung Điều 17 của Nghị định số 47/2014 quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Nghị định có hiệu lực thi hành kể từ ngày 20-2 tới và áp dụng đối với dự án đầu tư chưa phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho toàn bộ dự án trước thời gian này.

Nghị định mới quy định các bước thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án đầu tư do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư mà phải di chuyển cả cộng đồng dân cư, làm ảnh hưởng đến toàn bộ đời sống, kinh tế - xã hội, truyền thống văn hóa của cộng đồng; dự án thu hồi đất liên quan đến nhiều tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Theo đó, bộ, ngành có dự án đầu tư có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với UBND cấp tỉnh nơi có đất thu hồi xây dựng khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định và phải bảo đảm kinh phí cho việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư theo quy định.

Khung chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư bên cạnh việc bao gồm những nội dung chủ yếu như quy định cũ gồm: diện tích từng loại đất dự kiến thu hồi; số tổ chức, hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất trong khu vực dự kiến thu hồi đất; dự kiến mức bồi thường, hỗ trợ đối với từng loại đối tượng thu hồi đất; dự kiến giá đất bồi thường;... thì còn phải có nội dung dự kiến tiến độ thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Đặc biệt, Chính phủ cũng bổ sung quy định mới trong trường hợp thu hồi đất thực hiện dự án đầu tư mà phải xây dựng khu tái định cư tập trung thì trong các nội dung quy định trên phải bao gồm cả khu vực thu hồi đất để xây dựng khu tái định cư tập trung đó.

Như vậy, so với quy định cũ, nghị định mới có bổ sung 2 quy định mới về tiến độ thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và khung chính sách đối với diện tích đất thu hồi để xây dựng khu tái định cư tập trung phục vụ cho dự án.

Trên thực tế, thời gian qua, hàng loạt dự án chậm triển khai, chậm tiến độ có nguyên nhân chủ yếu là do quá trình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng chậm. Do đó, việc bổ sung quy định về tiến độ thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sẽ góp phần giải quyết tình trạng này.

Ngoài ra, với quy định về khung chính sách bồi thường, hỗ trợ đối với khu vực xây dựng khu tái định cư tập trung phục vụ dự án cũng sẽ góp phần đẩy nhanh tiến độ công tác giải phóng mặt bằng. Vì việc xây dựng các khu tái định cư phục vụ đời sống người dân vùng dự án phải di dời là yêu cầu bắt buộc cần thực hiện đối với công tác giải phóng mặt bằng. Việc yêu cầu phải đưa ra khung chính sách đền bù, hỗ trợ đối với diện tích đất cần thu hồi để xây dựng khu tái định cư cùng với khung chính sách đối với khu vực thực hiện dự án cũng sẽ góp phần làm giảm các khiếu kiện, thắc mắc của người dân trong quá trình giải phóng mặt bằng. Bởi suy cho cùng, các khu tái định cư này hình thành chỉ khi có dự án và đều phục vụ trực tiếp cho việc thực hiện các dự án.

Lê Văn