Ngày 3-2-1930, Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập. Đây là một bước ngoặt quyết định lịch sử cách mạng của Việt Nam, chấm dứt thời kỳ bế tắc, khủng hoảng đường lối giải phóng dân tộc, mở ra những thắng lợi cho cách mạng Việt Nam.
Ngày 3-2-1930, Đảng Cộng sản Việt Nam được thành lập. Đây là một bước ngoặt quyết định lịch sử cách mạng của Việt Nam, chấm dứt thời kỳ bế tắc, khủng hoảng đường lối giải phóng dân tộc, mở ra những thắng lợi cho cách mạng Việt Nam.
 |
| Một góc căn cứ Thị ủy Long Khánh tại ấp Bàu Sầm, xã Bàu Trâm |
Dưới ánh sáng của Đảng, phong trào cách mạng ở Xuân Lộc được nhen nhóm. Bước đầu các đảng viên nòng cốt, những hạt giống cách mạng đã đi sâu vào các làng công nhân cao su, các buôn, làng Bảo Vinh, Bình Lộc, Cây Da, Bàu Trâm… của đồng bào dân tộc, các thợ thuyền và một số công chức, trí thức tiến bộ, gặp gỡ bà con để tuyên truyền giác ngộ cách mạng, lôi cuốn công nhân, nhất là tầng lớp thanh niên vào các tổ chức hoạt động cách mạng; tổ chức cho công nhân, Nhân dân đấu tranh đòi quyền dân sinh, dân chủ chống cường hào, ác bá, bóc lột cướp đất của nông dân, của đồng bào dân tộc.
Từ tình hình trên, Tỉnh ủy Biên Hòa nhận thấy cần phải xây dựng một tổ chức Đảng ở Xuân Lộc để lãnh đạo nhân dân đấu tranh theo một đường lối thống nhất của Đảng.
Sau một thời gian gấp rút chuẩn bị, tháng 2-1937, là thời điểm Nhân dân Xuân Lộc tổ chức cúng rẫy đầu năm (cúng đầu mùa), các đồng chí đảng viên ở địa phương đã tổ chức Hội nghị thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của quận Xuân Lộc tại Bàu Trâm, tổng Bình Lâm Thượng (nay là xã Bàu Trâm, thành phố Long Khánh). Tham gia Hội nghị có khoảng 15 đảng viên của các xã trong quận Xuân Lộc và đồn điền cao su gồm các đồng chí: Nguyễn Thị Sáu (Sáu Mười Mẫu), Nguyễn Văn Lắm, Lê Văn Vận, Nguyễn Văn Huệ, Nguyễn Thành Danh, Nguyễn Minh Dưỡng, Lê Văn Như, Ân, Kiên, Nghệ, Xê; các đồng chí: Huỳnh Công Mật, Đoàn, Hậu, Điểu Xiển (người dân tộc Chơro)… Đồng chí Phạm Hồng Hải, đảng viên, cán bộ tăng cường của Tỉnh ủy lâm thời Biên Hòa chủ trì hội nghị. Hội nghị đã cử đồng chí Nguyễn Văn Huệ làm Bí thư, đồng chí Nguyễn Văn Lắm, Phó bí thư. Tại Hội nghị này, chi bộ đã phân công nhiệm vụ cho từng đồng chí đảng viên, tổ chức mạng lưới cơ sở tại một số xã của quận và các đồn điền cao su và đứng ra lãnh đạo các hội, đoàn đang hoạt động hợp pháp; đồng chí Phạm Hồng Hải, Lê Văn Vận phụ trách chung, đồng chí Lắm, Xe phụ trách đồn điền cao su. Đồng chí Điểu Xiển phụ trách khu vực xã Võ Dõng. Đồng chí Nguyễn Thành Danh, Nguyễn Minh Dưỡng, Lê Văn Như… phụ trách xã Gia Cấp, Võ Quang, Bình Lộc….
Sau hội nghị thành lập chi bộ Đảng ở Bàu Trâm, có sự lãnh đạo chặt chẽ của Đảng, phong trào cách mạng của nhân dân trong địa phương ngày càng dấy lên sôi nổi, rộng khắp. Nhiều truyền đơn in bằng hai thứ tiếng Pháp và Việt với các nội dung đòi dân sinh dân chủ, chống cường hào ác bá, chống áp bức bóc lột… được các cơ sở Đảng rải hầu hết ở các xã và đồn điền cao su, trọng điểm là Xuân Lộc.
 |
| Lễ công bố thành lập thành phố Long Khánh |
Tại Xuân Lộc, các đồng chí đảng viên đã tổ chức đốt nhà bà Tao, vợ một tên cường hào ác bá có nhiều nợ máu ở địa phương. Hắn đầu cơ tích trữ lúa gạo và cho người dân nghèo vay với lãi suất cắt cổ. Sau vụ này, dân nghèo trong quận vô cùng hả hê, địa chủ, cường hào ác bá khác trong quận thì vô cùng lo sợ, không dám lộng hành, bóc lột nhân dân ta trắng trợn như trước nữa. Một số tên địa chủ còn tỏ ra mềm mỏng, biết điều với con nợ của mình.
Sự ra đời của Chi bộ Đảng Xuân Lộc là mốc son vô cùng quan trọng, nhân tố quyết định giành từ thắng lợi này đến thắng lợi khác trong 2 cuộc kháng chiến tại Xuân Lộc, Long Khánh, đặc biệt trong kháng chiến chống Mỹ. Qua từng thời điểm khốc liệt nhất của cuộc chiến, Đảng bộ thị xã Long Khánh đã lãnh đạo Nhân dân và lực lượng vũ trang vượt qua những thử thách gian nan, vượt qua được hiểm nguy, có đủ niềm tin, có đủ bản lĩnh để đương đầu với kẻ thù đông gấp ta hàng chục lần, thậm chí hàng trăm lần, có vũ khí hiện đại hơn ta rất nhiều đó cũng chính nhờ vào sức mạnh tinh thần của Đảng, tin vào ngày mai tươi sáng, tin vào cuộc sống hòa bình đang đến và sẽ đến. Vai trò lãnh đạo của Đảng bộ thị xã Long Khánh như một sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình chiến đấu và chiến thắng của quân dân Xuân Lộc, Long Khánh.
Hiện nay chưa xác định được địa điểm thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên ở Xuân Lộc tại xã Bàu Trâm. Được biết, theo chủ trương của Tỉnh và thị xã trước đây sẽ xây dựng công trình để ghi nhớ công lao của các đồng chí đã tham gia thành lập Chi bộ Đảng Xuân Lộc. Đây cũng sẽ là địa điểm để tổ chức các hoạt động văn hóa và giáo dục truyền thống về nguồn. Với ý nghĩa và tấm lòng trân trọng Đảng bộ thành phố Long Khánh lấy tên đồng chí Điểu Xiển đặt tên đường vào xã Bàu Trâm, đường Lê Văn Vận (Năm Vận) thuộc phường Xuân Thanh.
Phát huy truyền thống của Chi bộ Đảng đầu tiên ở Xuân Lộc, Đảng bộ, quân dân thành phố Long Khánh vận dụng sáng tạo vào cuộc chiến chống đại dịch Covid-19, phát huy tinh thần đại đoàn kết toàn dân, đồng lòng, đồng tình, đồng sức, thành một khối thống nhất hành động, phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh; quyết tâm xây dựng thành phố trẻ Long Khánh theo hướng “xanh, văn minh, an toàn, hiện đại”, từng bước thực hiện thắng lợi các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ mà Nghị quyết đại hội biểu Đảng bộ thành phố nhiệm kỳ 2020-2025 đã đề ra.
Lê Thành
