Đề nghị tách hạng mục rà phá bom, mìn giao địa phương thực hiện

Dự án Cảng hàng không quốc tế (Sân bay) Long Thành là dự án lớn của cả nước, có diện tích đất cần thu hồi lớn. Trong quá trình thực hiện giải phóng mặt bằng, công tác rà phá bom mìn là khâu rất quan trọng trong việc bảo đảm bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư dự án.

Một góc ấp Suối Trầu 1, xã Bình Sơn - nơi sẽ giải tỏa trắng để phục vụ xây dựng sân bay Long Thành. Ảnh:P.Tùng

Tuy nhiên, hiện nay, công tác rà phá bom, mìn đối với dự án Sân bay Long Thành đang gặp nhiều khó khăn, làm ảnh hưởng đến tiến độ chung của dự án.

* Còn nhiều vướng mắc

Để phục vụ xây dựng sân bay Long Thành, Đồng Nai phải thực hiện thu hồi khoảng 5 ngàn ha đất của các hộ gia đình, cá nhân và các tổ chức. Trong số này, có hơn 1,8 ngàn ha dự kiến sẽ được bàn giao cho chủ đầu tư trong tháng 10-2020 để phục vụ khởi công xây dựng sân bay Long Thành giai đoạn 1 vào đầu năm 2021. Phần diện tích còn lại cũng sẽ được Đồng Nai bàn giao cho chủ đầu tư trong năm 2020.

Theo ACV, khoản chi phí rà phá bom, mìn khoảng 320 tỷ đồng phải được tính vào nguồn vốn đầu tư xây dựng Sân bay Long Thành và do chủ đầu tư chịu, không lấy từ nguồn vốn giải phóng mặt bằng của dự án.

Hiện nay, Đồng Nai đang dồn lực thực hiện kiểm kê đất, lập phương án bồi thường, xây dựng các khu tái định cư để di dời người dân trong vùng dự án. Tuy nhiên, để đảm bảo có mặt bằng sạch bàn giao cho chủ đầu tư, phần diện tích đất thu hồi phải thực hiện rà phá bom, mìn.

Ông Lại Xuân Thanh, Chủ tịch Hội đồng thành viên Tổng công ty Hàng không Việt Nam (ACV) cho rằng, để đảm bảo tiến độ, dự án xây dựng sân bay Long Thành cần được bàn giao mặt bằng sạch, trong đó bao gồm cả việc hoàn thành công tác rà phá bom, mìn. Đây cũng chính là lý do hạng mục rà phá bom, mìn được đề xuất giao cho tỉnh Đồng Nai thực hiện. “UBND tỉnh Đồng Nai được giao thực hiện dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư Sân bay Long Thành. Do đó nếu Đồng Nai được giao thực hiện luôn hạng mục rà phá bom, mìn sẽ rất thuận lợi, mặt bằng dự án được đền bù đến đâu sẽ thực hiện rà phá bom, mìn ngay đến đó” - ông Lại Xuân Thanh cho biết.

Để đảm bảo tiến độ công tác giải phóng mặt bằng dự án Sân bay Long Thành, UBND tỉnh đã cùng Bộ GT-VT đề xuất với Chính phủ giao cho Đồng Nai tổ chức thực hiện. Sau đó, Chính phủ cũng đã đồng ý phương án giao UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư công tác rà phá bom, mìn cho dự án xây dựng sân bay Long Thành. Tuy nhiên, khi tính toán đến nguồn vốn thực hiện hạng mục này lại gặp khó khăn.

Cụ thể, trong báo cáo nghiên cứu khả thi (FS) thu hồi đất cho dự án không có hạng mục rà phá bom, mìn. Do đó, khoản tiền để chi trả cho rà phá bom, mìn có khả năng UBND tỉnh sẽ không thanh toán được. “Việc rà phá bom, mìn giao cho Đồng Nai làm là rất thuận lợi, nhưng sau đó khoản chi phí này tỉnh sẽ không biết quyết toán vào đâu, không thể lấy từ nguồn 23 ngàn tỷ đồng tiền giải phóng mặt bằng để chi trả, vì làm như vậy là sai quy định” - Chủ tịch UBND tỉnh Cao Tiến Dũng cho biết.

Như vậy, nguồn vốn để thực hiện công tác rà phá bom, mìn chỉ có thể được bố trí từ nguồn vốn xây dựng sân bay Long Thành. Tuy nhiên, để thực hiện theo phương án này thì phải chờ FS của dự án xây dựng sân bay được Chính phủ phê duyệt. Lúc này rà phá bom, mìn trở thành dự án thành phần của dự án xây dựng sân bay. Do đó, việc thực hiện rà phá bom mìn sẽ không thể thực hiện trước và có khả năng sẽ ảnh hưởng đến tiến độ công tác giải phóng mặt bằng.

* Kiến nghị tách thành hạng mục riêng

Trước những vướng mắc khi triển khai công tác rà phá bom mìn cho dự án Sân bay Long Thành, mới đây, UBND tỉnh đã có kiến nghị đến Thủ tướng Chính phủ giải pháp thực hiện để đẩy nhanh tiến độ.

Cụ thể, UBND tỉnh Đồng Nai đề nghị Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng Sân bay Long Thành giai đoạn 1. Trong đó, tách hạng mục rà phá bom, mìn trong phạm vi 5 ngàn ha xây dựng Sân bay Long Thành giao UBND tỉnh Đồng Nai làm chủ đầu tư triển khai theo đúng quy định.

Theo UBND tỉnh, việc Chính phủ sớm phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng Sân bay Long Thành giai đoạn 1 sẽ giúp giải quyết vướng mắc về nguồn vốn để thực hiện công tác rà phá bom mìn. Trong khi đó, việc tách riêng hạng mục rà phá bom, mìn và giao cho Đồng Nai thực hiện cũng có nhiều thuận lợi. Bởi hiện địa phương đang được giao thực hiện công tác giải phóng mặt bằng. Do đó, nếu được giao luôn công tác rà phá bom, mìn sẽ thực hiện song song, giải phóng mặt bằng, đền bù xong đến đâu, rà phá bom, mìn đến đó. Điều này sẽ giúp rút ngắn thời gian so với việc thực hiện đền bù xong mới tổ chức rà phá bom, mìn.

Việc rút ngắn thời gian thực hiện rà phá bom, mìn cũng sẽ giúp UBND tỉnh Đồng Nai đảm bảo được thời gian bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư theo như cam kết đã đưa ra.

Phạm Tùng