Khi người dân Đắc Lua muốn sống chung với lũ!

Xã Đắc Lua sau cơn lũ tháng 8 vừa qua.

Chủ tịch UBND xã Đắc Lua Đào Huy Tỉnh khẳng định, cho đến giờ này, người dân vùng lũ Đắc Lua đã có nhiều kinh nghiệm trong phòng chống lũ. Thực tế, cơn lũ năm 2002 đã để lại bài học cho tất cả người dân vùng lũ. Sau thiên tai đó, hàng năm Đắc Lua đều phải "đón nhận" những trận lũ (dù không lớn) và hầu hết người dân đều nhận thức rõ nguy cơ từ lũ. Cho nên, trước khi bước vào mùa lũ hàng năm, người dân Đắc Lua ai nấy đều sẵn sàng... chờ nước về. Do đã quen với nước ngập hàng năm nên người dân Đắc Lua không ngại khi nghe tin báo lũ. Thực ra, người dân không dại gì mà "khiêu chiến" với "thủy thần", nhưng dường như mọi thứ đã được chuẩn bị khá kỹ trước đó để chống chọi với lũ. Những năm gần đây, nhiều hộ gia đình ở Đắc Lua làm gác tạm để khi có lũ, vật dụng thiết yếu trong gia đình và cả tài sản được chuyển lên. Còn đối với những hộ gia đình khá giả đều đã đầu tư nâng nền nhà cao từ 1 mét trở lên. Từ độ cao này, dù nước lũ có ở mức báo động thì cũng chỉ ngập vào nhà dân độ vài ba tấc, không ảnh hưởng lớn đến đời sống người dân."Với kinh nghiệm phòng chống lũ được rút ra từ những trận lụt trước nên người dân cứ muốn "bám trụ" nơi ở cũ là điều phù hợp với hoàn cảnh sống thực tại ở xã Đắc Lua. Nói cách khác, nông dân muốn "sống chung với lũ" là điều hoàn toàn dễ hiểu!" - ông Tỉnh nói.

Đề cập đến khu TĐC tại ấp 4,  ông Tỉnh cho rằng, mặc dù chủ trương di dời dân vùng trũng đến nơi này là đúng đắn, đảm bảo sự an toàn cho người dân trong những ngày mưa lũ. Song, nếu xét về nhiều khía cạnh thì khu TĐC chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu trong đời sống thực tế của người dân, và vì thế chưa đem lại hiệu quả như mong muốn. Ông Tỉnh cho biết, dự án TĐC khu vực Bàu Sen thuộc địa bàn ấp 4 do UBND huyện làm chủ đầu tư. Không tính kinh phí xây dựng lưới điện (đầu tư từ năm 2001), thì chi phí san ủi 70 nền nhà và hệ thống nước sinh hoạt tổng cộng hơn 1 tỷ đồng. Khi dự án được lập, rất nhiều hộ dân đăng ký lên ở. Hồi ấy, để được một suất đến khu TĐC, chính quyền địa phương phải xét rất kỹ. Tiêu chuẩn được xét cấp nền nhà ở khu TĐC là: Nhà bị hư hại do lũ năm 2002 gây ra, diện chính sách, nhà bị ngập sâu. Nhưng nguyên nhân khiến người dân không chấp nhận cuộc sống mới ở khu TĐC là do bị cấm chăn nuôi, diện tích đất ở hẹp, không có đất lập vườn, ruộng ở xa, không có điều kiện chăm lo cho con cái đi học. Đáng nói là trong đợt chạy lũ tháng 8 vừa qua, nhiều hộ gia đình đã phải "sống chung với trâu, bò" trong cùng một nhà. Mới đây, UBND xã có phát phiếu thăm dò ý kiến người dân trong việc di dời lên khu vực cao thì có đến 85% muốn ở lại nơi ở cũ, 10% còn lưỡng lự, chỉ có 5% đồng ý vì muốn kiếm nền nhà. Theo ông Tỉnh, đối với số hộ nghèo mà nơi ở thường xuyên bị ngập, Nhà nước cần hỗ trợ kinh phí để họ có điều kiện nâng nền nhà. Ngoài ra, để nâng cao đời sống cư dân xã Đắc Lua, chính quyền địa phương đang có hướng chuyển đổi mùa vụ cho phù hợp. Toàn xã Đắc Lua có1.400 hécta đất canh tác, thì 700 hécta dùng để sản xuất lúa, còn lại là đất trồng cây ngắn ngày, cây ăn trái. Với hoàn cảnh của một địa bàn vùng lũ, có thể sẽ phải bỏ vụ mùa làm vụ hè thu sớm, vụ đông xuân sớm để tránh lũ. Bên cạnh đó, việc chuyển đổi một số cây trồng ở những vùng có thể, cũng phải tính đến thì khả năng đời sống của người dân vùng "rốn lũ" mới mong được ổn định. 

 Tạ Nguyên